Men mag mij naïef noemen, maar toen ik vernam van die krankzinnige steekpartij in Solingen, dacht ik werkelijk even dat beruchte Vlaming annex schuttingtaalterrorist Herman B. de daad bij het woord had gevoegd. Absurd idee natuurlijk, want het zal nog minstens tot het midden der eeuw duren eer zijn alcoholpromillage dusdanig is gedaald dat hij zichzelf nat kan scheren zonder ernstig risico op automutilatie. 

In de tussentijd mag het hem tot troost zijn dat zijn vuilspuiterij voor de verandering iemand tot inspiratie heeft gediend. Al stonden de retrodamesmodeontwerpers van IS direct te wapperen met een mea culpa. Het is een voortdurende race to the bottom tussen deze fundamentalistische variant op onze studentencorpora en de concurrent in Afghanistan om elkaar qua wreedheid en vrouwonvriendelijkheid te overbieden. Maar Vlaanderens literaire trots is ook niet bepaald voor de poes, dus Herman, do your worst! En minister Faber wordt en passant eveneens op haar wenken bediend met deze welkome extra aanleiding om een asielcrisis uit te roepen.

Sleutelgat

Dichter bij huis is de kans reëel dat ik na dertig jaar afscheid moet nemen van de Sleutelstad. Onder lichte dwang, want mijn huisbaas en de gemeente hebben andere plannen met deze locatie. Wat te zijner tijd van die plannen terechtkomt, is vers twee. Maar dan is dat lekker mijn zorg niet meer. 

Dat ‘moeten’ klinkt overigens erger dan het is, want de laatste jaren viel hier eerlijk gezegd nauwelijks lol meer te beleven. Van de provinciestad met behoorlijk wat historische en culturele bezienswaardigheden waarin ik kwam te wonen, staat letterlijk en figuurlijk weinig meer overeind. Verloedering en verkrotting, gelardeerd met bemodderde bouwputten, zetten allerwegen de toon. De benaming ‘Sleutelgat’ zou momenteel meer op haar plaats zijn. En verleideren als overtreffende trap van verloederen schopt het vast nog weleens tot Woord van het Jaar.

Ook de roemruchte universiteit is niet meer wat zij geweest is, sinds Chinglish en Syrisch de voertalen zijn. Het enige wetenschappelijke front waarop de alma mater nog flink van zich laat horen, is het vakgebied van de complottheorieën. Geen wonder dus dat zelfs de aan traditie verknochte koninklijke familie deze uit z’n krachten gegroeide kleuterschool voortaan links laat liggen. 

In de door leegstand geteisterde winkelstraten en de supermarkten zetten de rolpensen en ‘tèttoes’ de toon. De cast van de modale zombiefilm is er mooi bij vergeleken. Met voor de broodnodige variatie een paar obligate hipsterknotjes, die de plaatselijke Starbucks voor sluiting behoeden door hier hun dagelijkse shotje decaf latte havermelk te doen.

Allure

Voor het Stationsplein had ik al eerder een omdoop tot Junkyard aangedragen, als bijdrage aan het wanhoopsoffensief om mijn woonstee te promoten in binnen- en buitenland. Die benaming dekt beter de lading, en bekt bovendien net wat vertrouwder in den vreemde. Want Leiden zet hoog in op internationale allure. Getuige de schaarse hotels die meestal op een verdwaalde enkeling na leeg zijn, valt hier nog veel zendingswerk te verrichten. 

Met de ambitieuze bouwplannen wil het evenmin vlotten. Zulke luchtkastelen draaien meestal uit op een financieel fiasco, plus een tijdens de rit herhaaldelijk naar beneden bijgesteld resultaat. Oftewel heel weinig gebouw voor veel te veel geld. Leegstaande kantoorgebouwen, die tegen hoge meerkosten tot appartementen moeten worden verbouwd, en dichtgespijkerde winkelpanden vormen de getuigenis van planologische miskleunen in eerdere collegeperioden. De megabioscoop die de toenmalige wethouder kort na de eeuwwisseling koste wat kost wilde realiseren, komt er twintig jaar na dato eindelijk toch. Of dat ook voor het publiek geldt, waag ik te betwijfelen.

In de tussentijd verdwijnen de schaarse middelen met miljoenen tegelijk in de zakken van projectontwikkelaars. Soms zonder dat die daar ook maar iets voor ontwikkelen. De opbrengsten van de gestaag opgehoogde ozb en parkeergelden zijn er, voor zolang het duurt, goed voor. Waardoor Leiden straks onbetaalbaar is voor de meeste woningzoekenden zodra de nieuwbouw ten langen leste is voltooid. In de tussentijd wordt op de reguliere taken beknibbeld. Geen wonder dat de straten, fietspaden en trottoirs veel weg hebben van een hindernisbaan.

Bevel is bevel

Ook de landelijke politiek heeft van links tot rechts een dagtaak aan burgertje dwarszitten. Naast de kleine geneugten des levens ontkomen ook de eerste levensbehoeften voedsel en wonen niet aan astronomische prijsverhogingen. Daarbij komt dat een multimiljonair met een handige belastingadviseur door de fiscus lager wordt aangeslagen dan iemand met een minimuminkomen. Dát is de winst van bijna vijftien jaar Rutte. Chapeau!

De modus operandi van de oppositie helpt evenmin erg. Terwijl Tata Steel tot voor kort ongehinderd heel IJmuiden kon vergiftigen, Holland Casino de vrije hand heeft om nieuwe klanten naar de roulettetafel te lokken en op de snelweg alle remmen weer los mogen, slaan GroenLinksers in den lande dapper de kleffe handjes ineen om houtvuurtjes en rookzones uit te zeiken.

Kern van het probleem is dat Nederland van oudsher een overgebureaucratiseerd bastion is van byzantinistische buklaven, die alleen in verzet komen wanneer hun eigen hachje wordt bedreigd. Zoals in de Tweede Wereldoorlog genoegzaam is gebleken. Nergens in West-Europa was de Jodenvervolging ‘succesvoller’ dan hier. Degene die met gevaar voor eigen leven de meeste Nederlandse Joden heeft gered, was nota bene een Duitser. Na de bevrijding kregen de schaarse overlevenden met terugwerkende kracht een belastingaanslag gepresenteerd voor de huizen die zij gedurende de bezetting noodgedwongen hadden moeten ontruimen. Bevel is en blijft tenslotte bevel.

Grensoverschrijdend gedrag

Ik zag onlangs voor het eerst in lange tijd (want corona en zo) weer een dierbare vriend van mijn overleden ouders, die als kind zelf nog de oorlog had meegemaakt. In de loop der jaren is hij van overtuigd liberaal steeds meer richting linkerflank opgeschoven. Want hij gruwelt van uitgesproken en verkapte racisten in alle soorten en maten. En hij heeft met eigen ogen gezien welk monster de Ruttiaanse tak van de VVD heeft geschapen. 

Toen de Toeslagenaffaire ter sprake kwam, maakte hij zich zichtbaar kwaad. Wat hem nog het meest stak, was dat een stel fiscale Feldwebels het bestond om hun beklag te doen over waakhond prinses Laurentien. Uiteraard anoniem, en onder verwijzing naar ‘grensoverschrijdend gedrag’, het ‘sesam, open u’ dezer dagen. Al dit misbaar in weerwil van het feit dat de Belastingdienst zelf jarenlang op een misselijkmakende manier vermeende fraudeurs had gestalkt, getreiterd, uitgeperst en bedreigd, en incidenteel zelfs letterlijk tot zelfmoord had gedreven. En daar op een haar na straffeloos mee was weggekomen. Onder zulke omstandigheden moet ik oppassen dat mijn doemdenken over een Derde Wereldoorlog niet in wishful thinking ontaardt.

Laat ik daarmee vooral voorzichtig zijn, want de Russen zijn alvast naarstig ons luchtruim en onze zeebodem aan het verkennen. Gelukkig is onze huis-KGB’er op het allerergste voorbereid, getuige zijn oekaze om tijdens ministerraadsvergaderingen de mobieltjes in te leveren. Of deze drastische maatregel afdoende is om binnen en buiten NAVO-verband te bewijzen dat vergeetachtige draaikont Mark tegen alle schijn in een mannetjesputter in disguise is, is discutabel. Maar het scheelt wellicht een hoop kouwe drukte op X. Een medium dat ikzelf in Schoofs plaats trouwens onmiddellijk zou permabannen. Maar vermoedelijk mag dat niet van z’n nieuwe baas.