Even een paar feiten in het gelid zetten, om ook de wappies uit het provaxer-kamp enig broodnodig realiteitsbesef bij te brengen. Nu de besmettingen dag na dag record na record breken, is het namelijk meer prijsschieten op zondebokken geblazen dan ooit.
Ten eerste valt het met die gezeglijkheid van de mondige Nederlander, die zich niets aan de wijze raad van de overheid gelegen zou laten liggen, in sommige opzichten gigantisch mee. We zitten inmiddels qua vaccinatiegraad ruim boven de 85 procent. Zo’n vaccinatiebereidheid vind je haast nergens. Niet in Europa, en zeker niet in landen als China en Rusland, waar de burger aanmerkelijk minder in de melk te brokkelen heeft.
In de tweede plaats valt op datzelfde overheidsbeleid wel het een en ander af te dingen, zoals ik al eerder omstandig heb betoogd. Maar verreweg het voornaamste punt is dat we niet in deze penarie zouden zitten wanneer de vaccins hadden gedaan wat ze moesten doen. Van de beloofde bescherming tegen besmetting is inmiddels weinig meer over. Ja, in Portugal en Spanje valt de schade nog te overzien. Maar ik zou wachten met juichen tot Koning Winter ook daar voet aan de grond heeft gezet. En ook de kans op ziekenhuisopname na volledige vaccinatie blijkt minder verwaarloosbaar dan ons werd voorgespiegeld. Dus maar een derde prik eroverheen om het af te leren, terwijl het gros van de derde wereld nog steeds op de eerste wacht?
Het meest onzinnige argument of verwijt is dat het kabinet op besmettingen zou moeten sturen, en niet op ziekenhuisopnames. Die aanpak had een gepasseerd station moeten zijn. Áls die vaccins een nagenoeg ondoordringbare barrière hadden gevormd tegen ernstige complicaties, waren zelfs 100-150K besmettingen per week niet zo’n ramp. Dan konden de ic’s die paar honderd eigenwijze wappies én mensen met een verzwakt immuunsysteem die desondanks aan de zuurstof moesten nog wel behappen.
Ik weet eigenlijk wel hoe het komt dat die vaccins niet zo bijster effectief zijn. Een jaar terug, toen de eerste lichting werd aangekondigd, schermden alle fabrikanten met de claim dat ze hun brouwseltjes in no time konden updaten wanneer dat nodig zou blijken. Die belofte is kennelijk nooit ingelost. Bij de bakken geld die vanzelf klaterend binnenstroomden, kreeg de upgrade van het Ferrari-wagenpark van de directie begrijpelijkerwijs voorrang. Al mag in dit verband niet onvermeld blijven dat één grootgraaier z’n leven lijkt te hebben gebeterd. In navolging van een conculega werkt die nu ook aan een effectief coronamedicijn dat naar verluidt binnenkort zonder winstoogmerk op de markt wordt gebracht.
In afwachting daarvan zijn we hier net als in Denemarken toch weer stilaan aan het locken geslagen, met een milde vorm van vaccinatiedwang in het verschiet. De politieauto’s en de pantserwagens van Handhaving, met zo’n blitse lichtbak annex omroepinstallatie op het dak (en in Rotjeknor zelfs met een filmploeg aan boord), tuffen weer intimiderend hun rondjes. Om te kijken of ze na het aanbreken van de Sperrstunde een treuzelaar op een terrasje kunnen betrappen, of een groepje pubers dat zich niet aan de voorgeschreven anderhalve meter houdt. Wanneer een ploeg straalbezopen voetbalsupporters uitdagend in het gelid staat te blèren, kart de sterke arm echter schielijk door.
Ik kan nu al voorspellen dat we ook ditmaal corona zo niet onder controle krijgen. Althans niet voorgoed, of ten minste op afzienbare termijn. Zodra het kouder wordt, of de maatregelen worden losgelaten, of de grenzen gaan open, zijn we weer het hoestende haasje.
Dat zeg ik niet alleen; dat zeggen vrijwel alle deskundologen die eerder dit jaar glunderend aankondigden dat een succesvolle vaccinatiecampagne de glorieuze opmaat zou vormen naar de Endsieg. Voor het coronavirus was hooguit een bijrol als onschuldig seizoensverkoudheidje weggelegd. In de loop van de zomer werd de toon wat somberder: we moesten rekening houden met een laatste stuiptrekking in het najaar. Maar daarna was het definitief Schluss. Met de miskleun van het dansen met Janssen nog vers in de actieve herinnering nam onze geliefde regering dus pas gas terug toen de prikhallen op een enkele laatkomer na waren leeggestroomd. De besmettingsgrafiek bleef een paar weken rond de nullijn zweven, en schoot vervolgens als een Apolloraket richting stratosfeer. De rest is geschiedenis, én toekomst.
De hamvraag is nu of we gaan 2G’en. Ik moet het nog zien, want dan laten de grefo’s Mark in de steek. In dat geval kan hij z’n demissionaire kabinetje niet in blessuretijd klonen, en in Mark z’n perverse zittenblijverslogica is Rutte IV and counting het hoogste goed. Daar mogen gerust nog een paar duizend Nederlanders hun leven voor opofferen.
Anderzijds kun je je afvragen of zo’n exercitie veel zin heeft. Wat niemand blijkbaar schijnt te beseffen of durft te zeggen, is dat een kakelvers negatief testresultaat wellicht meer garanties biedt dan een groen vinkje uit hoofde van een eerdere besmetting of dubbele shot. De immuniteit door zo’n besmetting is immers van betrekkelijk korte duur gebleken. En wat die vaccins aangaat, staat onderhand vast dat we het daarvan evenmin moeten hebben, zowel wat je eigen veiligheid betreft als het besmettingsgevaar dat je voor anderen vormt.
Natuurlijk, je trekt nog een paar procentpunten aan twijfelaars over de streep door ze het leven bewust zo zuur mogelijk te maken. Laat dat nu de éne discipline zijn waarin de moraalridders en betweters uit de christelijke poot van dit kneuzenkabinet uitblinken. Maar die zien zich nu gesteld voor een onmogelijk dilemma. Want eigenlijk willen ze die prik niet impliciet of expliciet verplicht stellen. Want volgens sommige nóg scrupuleuzere kwezels is God allergisch voor vaccins.
Dus pleiten de relifundi’s van de weeromstuit voor de meest radicale aanpak: iedereen testen, altijd en overal. Zoals meer plannen uit de Staphorster denktank helaas niet praktisch uitvoerbaar. De GGD’s zitten nu al ver over hun taks. Bovendien wordt het pas echt Black Friday wanneer zich voor elke winkeldeur een file ophoopt. Ik ben trouwens benieuwd of ze ook bij de ingang van kerk of moskee verplicht willen testen. Lijkt me gezien de clusters besmettingshaarden in de Biblebelt geen onverstandige zet.
De overblijvers voelen zich door zo’n campagne juist in hun gelijk gesterkt. Als de overheid een klopjacht op weigeraars opent, moet er wel iets aan die rotzooi mankeren. Om nog maar te zwijgen van die overheid zelf. Voor dat laatste standpunt valt veel te zeggen. Het kan weleens een heet wintertje worden hier. En ook hier geldt dat, bij de hoge huidige vaccinatiegraad gekoppeld aan de tegenvallende beschermingsgraad van de vaccins, slechts beperkte winst valt te behalen. Je voorkomt misschien nét een nieuw zorginfarct, met een overdosis geluk.
Op zich is dat laatste criterium niet onbelangrijk. Want de ziekenhuiszorg kan de extra toevloed nu al nauwelijks meer aan. Maar om echt stappen te zetten, ben je toch aangewezen op die boosterprikken. Én op vaccinatie van minderjarigen, wat weer nieuwe ethische dilemma’s oproept. Ook dan blijft de vraag hoe groot het effect precies is, en vooral hoelang we daarvan profiteren.
Het zal dus wel weer op een lockdown uitdraaien. Een lockdown tout court, niet light en niet slim. Want op deze toer is zelfs een vaccinatiegraad van 99,9% niet toereikend. Oostenrijk is ons voorland. Daar staat sinds kort een vaccinatieplicht op stapel. Hoe ze zoiets willen doorvoeren, is nog onzeker, maar het zou me weinig verbazen als de term ausradieren valt. Oostenrijk is tenslotte de bakermat van meer politici die van doorpakken wisten. Als de EU dit accepteert en Nederland eveneens stappen in die richting gaat zetten, weet ik alvast wat ik met de Grondwet kan doen wanneer ik zonder pleepapier zit.
Tijdens de ouverture van de eindeloze coronapolonaise draaide het om een paar simpele vuistregels, met voorzichtigheid als rode draad. Contacten beperken, goede hygiëne, bij klachten thuisblijven en afstand houden. Die hebben hun nut bewezen in de praktijk, al bestrijd ik niet dat leuk anders is. Je krijgt er corona niet mee weg, maar je houdt de situatie wel enigszins beheersbaar totdat betere vaccins of geneesmiddelen beschikbaar zijn.
Op straat en in de winkels valt van voorzichtigheid inmiddels weinig meer te merken, de mondkapjesdissidenten en QR-code-fraudeurs nog daargelaten. De rem gaat eraf, en direct wil iedereen de voorste bij het volgende stoplicht zijn. Paradoxaal genoeg is het ons gebrek aan de meest rudimentaire zelfbeheersing dat keer op keer tot een nieuwe reeks vrijheidsbeperkende maatregelen leidt. Het blijft moeilijk te verkroppen dat de primitieve levensvorm die zichzelf in een ludieke bui homo sapiens heeft gedoopt, het zowel qua overlevingsdrang als qua vindingrijkheid aflegt tegen zo’n miezerig virus. Maar gelukkig hebben we de Reichskanzler aus Österreich nog ...