Als ik eerlijk mag zijn, ben ik zelf ook niet zo van de ongelimiteerde instroom. Of het nou asielzoekers, gastarbeiders (inclusief de luxeversie die kenniswerkers heet), internationale studenten of - om maar een zijstraat te noemen - Hongaarse importbruiden betreft. Niet omdat ik die mensen hun plekje niet gun, maar omdat we gezien de beperkte ruimte, stikstofruimte incluis, er niet aan ontkomen prioriteiten te stellen. En op terroristen in spe of spionnen zitten we ook niet te wachten. Dus een beetje selectie aan de poort kan nooit kwaad.

Maar toen ik vernam dat de PVV-voorman z’n kneuzenkabinet voor het blok zette met het dreigement ‘geen asielzoeker meer erin, of wij eruit’, werd de verleiding wel heel sterk om uit pure baldadigheid de grenzen wagenwijd open te gooien. En ik bleek de enige niet die er zo over dacht. Eindelijk leek dat waterige zonnetje dat ons door diezelfde boze PVV-coryfee was beloofd te gaan schijnen. De geblondeerde kuifaap in het Witte Huis was het met enige vertraging gaan dagen dat z’n boezemvriend Poetin hem al sinds zijn herintrede aan het lijntje hield, en had daarom z’n vete met Europa maar even op de spaarstand gezet. Terwijl de EU ten langen leste, in het bekende Brusselse (en Straatsburgse) slakkentempo, aanstalten maakt om Netanyahu tot de orde te roepen. Beter te laat dan nooit.

En vervolgens moest Geert natuurlijk weer hoog van de toren blazen. Vermoedelijk omdat in de peilingen begint door te schemeren wat een klein jaar ultrarechts beleid Henk en Ingrid zoal aan bestaanszekerheid heeft opgeleverd. Om precies te zijn: vrijwel helemaal niks. Het stikstofdossier zit muurvast en de woningbouwplannen komen niet van de grond. En om nóg erger te voorkomen, is het maar goed dat die huurbevriezing van tafel verdwijnt. Met de inflatiebeteugeling wil het evenmin lukken, en wat de voorgespiegelde bestuurlijke vernieuwing betreft: oordeel zelf. Op zich mag het een mirakel heten dat de PVV nog steeds op bijna dertig virtuele zetels blijft steken. Maar de trouwe aanhang is kennelijk, net als hun voorman en Trump, ietwat traag van begrip.

 

Zootje

Vanzelfsprekend lag het allemaal niet aan de PVV, minister Faber voorop, dat Nederland, en het asielbeleid in het bijzonder, zo’n zootje is geworden. Ook dat refrein is vast onderdeel van het nogal beperkte en enigszins eentonige repertoire. Je zou zeggen dat voor Marjolein nuttiger bezigheden vallen te verzinnen dan gemarchandeer over lintjes en excursies, ook al is haar juridische manoeuvreerruimte beperkt. Dan had ze maar met betere wetsvoorstellen moeten komen. 

Het buitenzetten van statushouders om de azc’s te ontlasten heeft weinig zin zolang die mensen niet elders terechtkunnen. Dan wordt het alleen maar nóg drukker met buitenslapers op straat. Laat Faber bijvoorbeeld werk maken van gemeenten die achter de rug van hun inwoners om een aanmeldcentrum erdoorheen rommelen. Of vaart zetten achter het uitzetten van raddraaiers die hier echt niks hebben te zoeken.

En als onderscheid maken tussen vluchtelingen en ‘echte’ asielzoekers niet mag, dan kun je misschien controleren of zelfbenoemde Irakezen, Syriërs en Afghanen zonder papieren geen Noord-Afrikanen in disguise of iets dergelijks zijn. Een simpele DNA-test biedt uitsluitsel, en de kosten heb je er in anderhalve dag uit. Uiteraard moet bezwaar tegen de uitslag mogelijk zijn, want geen enkele test is foutloos of waterdicht. En de resultaten mogen niet onbeperkt worden bewaard of voor andere doeleinden worden ingezet, want dan kweek je weer rechtsongelijkheid. Al schijnt discriminatie in rechts-radicale kringen niet echt als een probleem te worden ervaren. Getuige Trumps voorkeursbehandeling van witte Zuid-Afrikanen, terwijl latino’s massaal op het vliegtuig terug worden gezet.

 

Kanttekening

Zelf ben ik ook nogal wantrouwig en ergdenkend aangelegd. Mede op grond van ervaringen met medelanders die overigens lang niet allemaal een exotisch kleurtje hadden. Ik heb mij ook weleens een cynische kanttekening gepermitteerd bij een persfoto van een vrouw die na behouden aankomst op het strand van Lesbos met het nieuwste model iPhone een selfie voor het thuisfront maakte. 

Je kunt daar echter ook op een andere manier naar kijken. Wat bezielt iemand die kennelijk in het land van herkomst tot de welgestelde middenklasse behoorde om een paar duizend dollar aan een louche mensensmokkelaar te betalen voor het voorrecht om met een kleine rugzak, en achterlating van de rest, in een overvol gammel rubberbootje te stappen? Om vervolgens, na een gevaarlijke overtocht vol ontberingen, voor onbepaalde tijd in een primitief vluchtelingenkamp weg te rotten? Als hier de boel overstroomt, de oorlog losbarst of de pleuris uitbreekt, wil ik Geert, Henk en Ingrid nog weleens polsen of dat ‘eigen volk eerst’ ook voor anderen geldt. 

Je kunt het zo onaantrekkelijk maken als je wilt voor migranten in alle soorten en maten. Maar ze blijven komen, zoals blijkt uit een recente reportage van EenVandaag over een Italiaans grensdorpje dat als doorvoerhub dient. Alleen vaker onder de radar door, met alle risico’s van dien voor alle betrokkenen. Misschien is het een betere optie om niet de pull- maar de pushfactoren aan te pakken, en de perspectieven in het land van herkomst te verbeteren. Maar ook op dat front geeft de VS van Trump niet thuis.

 

Luchtballon

En dat is nou precies het probleem met zowel de Project 2025-kliek en hun verstandelijk uitgedaagde voorman als de MAGA-epigonen dichter bij huis. Ze bouwen protserige luchtkastelen op drijfzand, of legen hele magazijnen losse flodders op imaginaire of zwaar overtrokken bedreigingen. En lopen keer op keer stuk op de realiteit. In de vorm van een rechterlijke uitspraak of de beurskoersen op Wall Street. Een hardhorende collega-dictator, of een orkaan die er geen boodschap aan heeft dat het Oval Office-orakel beweert dat klimaatverandering fake is.

Je zou verwachten dat een redelijk mens na een stuk of twintig, dertig van zulke reality checks lering trekt uit deze ervaring. Maar redelijke mensen zijn binnen radicale stromingen een zeldzaamheid. Dus krijgen de niet democratisch verkozen rechters (Trump kan het weten, want die heeft zelf het Hooggerechtshof met gelijkgezinden volgeplempt) de schuld. Of de woke intellectuelen, of de entartete kunst, of de transgenders. En onderwijl verpatst dezelfde leeghoofd die met z’n importheffingen naar eigen zeggen de Amerikaanse industrie wil redden z’n staalfabriek aan het buitenland. 

Als Back to the Future vandaag werd verfilmd, had Doc Brown aan Marty gevraagd: ‘Donald Trump president …? Waarom niet Donald Duck?’ De ene luchtballon implodeert na de andere. En Hank and Ingrid staan erbij en kijken ernaar. Gelukkig is het grote smoezenboek onuitputtelijk. Dus als hun Hollandse verwanten naar hun huurbevriezing kunnen fluiten, staat bij voorbaat al vast dat dit niet aan een combinatie van wensdenken en broddelwerk in de kleine uurtjes lag. En krijgen de D66-rechters weer de schuld, of bij verstek de Raad van State. 

 

Amateurisme

Volgens Tom-Jan Meeus in de NRC is de regeerstijl van dit rariteitenkabinet gestoeld op een mix van incompetentie en stuitend amateurisme. Maar getuige al die trigger happy beschuldigende vingertjes moet meer aan de hand zijn. Dit is moedwillig de niet al te nozele doorsneeburger belazeren. Opdat die straks in het stemhokje weer trouw een kruisje zet bij de protestpartij die het meeste belooft maar het minste presteert. 

In gelul kun je niet wonen en van windeieren geen omelet bakken. Nu is het geduldig afwachten tot het kwartje landt. In de tussentijd zetten de windbuilen en zweefteven allerwegen de toon. Met de onwrikbare Marjolein als de Haagse Ma Flodder.